De 4 stappen van assertief gedrag

Bij de blog over 'prioriteiten stellen' kwam een stukje time management aan bod. Nu werkt time management goed, tot het moment waarop anderen invloed willen hebben op de manier waarop je jouw werkzaamheden organiseert. Of je werk willen laten doen wat niet tot jouw takenpakket hoort en waarvoor je eigenlijk geen tijd hebt. Dan gaat er nog iets anders spelen: jouw mate van assertiviteit.

In je leven kom je regelmatig in situaties terecht, waarin je keuzes moet maken. Dat kan over eenvoudige zaken gaan, zoals: 'Wat eet ik van­avond?' De keuzes worden ingewikkelder bij zaken als: 'Hoe stel ik mij op naar mijn collega's?'

Eigenlijk doe je graag wat je zelf wilt, maar je wilt ook anderen niet te kort doen. Zelfs een een­voudige situatie als op verjaardagsbezoek gaan, kan al problemen opleveren. Laat staan, als men je vraagt je auto uit te lenen, (ander) werk te accepteren of je beschikbaar te stellen voor zaken waar je liever niet in betrokken wilt zijn. Vaak ontstaat er dan een interne crisis, waarin je heen en weer geslingerd wordt tussen kiezen voor jezelf of de 'lieve vrede bewaren' door toe te geven aan de wens van de an­der.

De druk van buitenaf is dan hoog, of je maakt dit er zelf van, waardoor het moeilijk wordt om nee te zeggen. Gevoelens van schuld en angst spelen op. Als je naar dit soort gevoelens luistert, kom je juist in de problemen. Je laat je dan niet meer leiden door een gezonde nuchtere keuze, maar door de paniek iets verkeerd te doen. Met als gevolg dat je iets doet waar je eigenlijk niet achter staat.

Hoe kan je dat anders doen? En wat heb je daarvoor nodig? In ieder geval de bewustwording dat je het anders wilt en mag.

Van agressief of lief naar assertief.

Wat is assertief gedrag?

Assertief gedrag wordt door sommige mensen ten onrechte geassocieerd met 'flink doen' en 'een grote mond geven'. Ande­ren denken, dat het te maken heeft met 'aardig doen' en 'begrijpend zijn'. In het eerste geval kom je al snel in agres­sief gedrag terecht. In de tweede situatie heb je met sub-assertief gedrag te maken. Beide hebben niets met assertief gedrag te maken.

Wat is assertief gedrag dan wel? Het is gedrag waarmee je bevestigt wie je echt bent en wat je echt wilt en waardoor jij je positie naar jezelf en de omgeving verzekert.

Assertief gedrag bestaat uit vier opeenvolgende stappen:

1. Je laat de ander weten wat er in je omgaat. Daarbij spreek je jouw gevoelens uit. Doe dit op een rustige toon in de vorm van een 'Ik-boodschap'. Deze begint altijd met het woord 'Ik'. Voorbeeld: 'Ik voel me geïrriteerd'.

2. De volgende stap is dat je concreet het gedrag van de ander benoemt. Dit is nodig     om de ander duidelijk te maken wat je precies bedoelt. Voorbeeld: 'Ik voel me geïrriteerd, omdat jij je niet aan onze afspraak houdt'.

3. Benoem concreet de gevolgen die het gedrag voor je heeft. Bijvoorbeeld:

'Ik voel me geïrriteerd, omdat jij je niet aan onze afspraak houdt. Nu ben ik voor niets naar kantoor gekomen'.

4. Zeg hoe je wilt dat de ander zich gedraagt. Zoals: 'Ik voel me geïrriteerd, omdat jij je niet aan onze afspraak houdt. Nu ben ik voor niets naar kantoor gekomen. Ik wil dat je het mij tijdig laat weten als je verhinderd bent'.

Op deze manier houd je de verantwoordelijkheid van wat jij met de uitingen van de ander doet bij jezelf en beschuldig je de ander niet als de veroorzaker van jouw gevoelens. Daarbij houd je de situatie zuiver en kan de communicatie door­gaan.

En dit zal de samenwerking zeker ten goede komen.

Kijk ook eens hier voor onze 10 assertieve grondrechten of op mijn website voor de mogelijkheden om jezelf hierin te bekwamen.

Heb jij zelf voorbeelden van hoe jij assertief gedrag hebt laten zien? Deel het hieronder, zodat anderen hier weer van kunnen leren.

Op weg naar betere werkrelaties. Deel 2

Het gebeurt nog wel eens dat mensen klagen dat anderen niet zien hoe hard ze werken, wat ze allemaal voor elkaar hebben gekregen, hoe gecompliceerd één regel op een post-it kan zijn om uit te voeren etc.

Als ik nog even terugga naar het voorbeeld uit mijn blog van 25 mei (eigenwaarde en zelfvertrouwen), dan heb ik toen ik samenwerkte met de secretaresse die later werd ontslagen, te weinig aangegeven wat ik allemaal deed. En toen ik hierover het gesprek aanging werd ik dus niet serieus genoeg genomen.
Pas toen ik terug was en zelf het secretaressewerk ging doen, kwam de waardering. In mijn geval waren voornamelijk punt 2 en 3, zoals die hieronder beschreven worden, van toepassing.

Gewaardeerd worden heb je dus voor een deel zelf in de hand. Zeker als jij je werk goed doet zou het prettig zijn als dit zo af en toe ook wordt uitgesproken.

Hoe kun je nu zelf zorgen dat je waardering krijgt voor jouw inzet?

1. Waardeer jezelf.

In (werk)relaties heeft de waarde die je toekent aan jezelf effect op de ander. En als jij jezelf geen waarde toekent, doet een ander dat wel voor jou. Dat is dan vaak niet datgene wat we willen.

Als jij jezelf niet waardeert, hoe kan een ander dat dan wel doen?

Natuurlijk zijn er altijd mensen die meer in jou zien dan jijzelf, maar dat zijn degenen die jou al langer kennen. Als deze mensen tegen je zeggen dat je waardevol bent en jij gelooft het niet, of maar tot op zekere hoogte, zul je toch anders overkomen dan wanneer je weet wie je bent en wat je kunt. Het is dus belangrijk dat je over een gezonde dosis eigenwaarde en zelfwaardering beschikt. Twijfel je aan jezelf? Heb je overtuigingen die je in de weg staan? Er zijn voldoende cursussen voor persoonlijke ontwikkeling waar je kunt leren hoe je meer in je kracht komt te staan.

2. Onderhandel.

Als je weet wat je kunt, kun je ook beter onderhandelen over de werkzaamheden die je kunt doen. Schat jezelf dus zo objectief mogelijk in en verkoop jezelf niet onder de maat. Zeker vrouwen zijn vaak geneigd te denken dat ze in bepaalde dingen niet zo goed zijn. Dat is ook de reden waarom vrouwen vaak lagere functies hebben dan mannen. En als het om het tarief gaat zijn vrouwen ook eerder geneigd toe te geven aan bedrijven om hun tarief te verlagen. Dit geldt zowel voor freelancers die werken met een uurtarief als voor mensen die in loondienst werken. Niet voor niets liggen de lonen van vrouwen nog steeds lager dan die van mannen.

3. Laat blijken wat je kunt.

Denk ook niet: "mijn manager weet wel wat ik allemaal doe". Dat kan volledig langs hem of haar heengaan. Er is niets verkeerds mee om soms aan te geven wat je hebt gedaan en welk resultaat dit heeft opgeleverd. Natuurlijk hoeft dit niet bij alles wat je doet anders heb je de kans dat het juist een negatieve uitwerking heeft.

4. Toon interesse in de ander.

Ook werkrelaties zijn relaties. Door oprecht interesse te hebben in de ander, bouw je aan een relatie. Je leert elkaar beter kennen. Daardoor creëer je meer openheid, waardoor vertrouwen ontstaat.

Natuurlijk is het wel van belang dat je kunt waarmaken wat je belooft. Het heeft dus geen zin jezelf veel beter voor te doen dan je bent. Wees jezelf, zoals je werkelijk bent. Niets meer, en zeker niets minder.

Kijk eens op www.espracom.nl voor meer informatie over manieren om in je kracht te staan.
Er is nog plaats op de Secretaresse Boostdag.

Samenwerken: Op weg naar betere werkrelaties. Deel 1

Je kunt overleg hebben zo vaak je wilt, afspraken maken, dingen op een rijtje zetten. En betekent dat ook dat je elkaar begrijpt en op één lijn zit? Of kan het gebeuren dat er afspraken gemaakt worden waar één van de betrokkenen eigenlijk niet voor 100% achter staat? Goede communicatie is meer dan regelmatig overleggen. Begrip en respect hebben voor elkaars standpunt is nog belangrijker. Dan heb je het vertrouwen om je open te stellen en datgene te durven zeggen wat je werkelijk wilt. De vraag is echter: 'hoe krijg je dat voor elkaar als je nog niet in die situatie bent'. Dan helpt het als je elkaar eerst aardig gaat vinden.

Als je elkaar aardig vindt, heb je meer voor elkaar over.

Ikzelf ben meestal open en goed van vertrouwen naar mensen toe en begin meestal met iemand aardig te vinden. En op de één of andere manier vindt mijn omgeving mij prettig in de omgang. (Ondanks het feit dat ik best eigenwijs kan zijn.) Inmiddels weet ik, dat deze twee dingen met elkaar te maken hebben, evenals met de interesse die ik in de ander heb. En interesse hebben in de ander is makkelijker als je begint met iemand aardig te vinden dan wanneer je de ander als niet aardig beschouwt. Er waren echter ook situaties dat ik bang was om me open te stellen en contact te maken. Ik was dan bang om te worden afgewezen of had op dat moment niet voldoende zelfvertrouwen. Gelukkig was dit meestal niet het geval in normale werksituaties. En als het gebeurde had dit onmiddellijk effect op de samenwerking.

Wat kun je nu doen om te zorgen dat de ander jou aardig vindt?

1. Zorg dat je contact maakt met de ander als deze in een goed humeur is. Hij zal zijn goede humeur onbewust ook koppelen aan jou. Andersom geldt dit ook. Als iemand dus pijn heeft, kun je beter uit de buurt blijven als dat mogelijk is.

2. Praat over dezelfde interesses, over wat jullie allebei leuk vinden of gemeen hebben. Hoe meer je met elkaar meemaakt, hoe meer verbondenheid ontstaat.

3. Zorg dat je zelf een prettig persoon bent. Wanneer de ander zich in jouw nabijheid comfortabel voelt, is het een stuk prettiger dan wanneer je voortdurend loopt te klagen of te mopperen.

4. Stem af op de ander. Dit is dat je globaal dezelfde houding, gebaren, toon en geluidsniveau van praten, spreektempo etc. aanneemt. Ga niet zitten na-apen, want dat irriteert alleen maar.

5. Zorg dat de ander weet dat je hem/haar aardig vindt. Dat hoeft niet door het rechtstreeks te zeggen. Je kunt het ook anderen laten weten en het uitstralen.

6. Wees zelfbewust en authentiek. Wanneer je jezelf beter voordoet dan je bent, zal de ander je daardoor echt niet aardiger vinden. Als je daarentegen laat zien dat je ook onhandig of dom kan doen en daarom kunt lachen, blijf je mens.

7. Als we iets aardigs voor iemand hebben gedaan, dan zullen daar een goed gevoel door krijgen. Dus vraag ook eens iemand om iets (kleins) voor jou te doen in plaats van dat je de ander steeds helpt. (NB: dat geldt natuurlijk ook voor jezelf: je krijgt ook een goed gevoel als je iets aardigs voor jezelf doet. Veel mensen hebben de neiging om zichzelf af te keuren als ze iets fout doen. Als we dat wel kunnen, waarom dat andere dan niet?)

Tot slot is het natuurlijk zo, dat iemand aardig vinden of niet ook deels uit jezelf voortkomt. De ander is op de één of andere manier een spiegel voor je. Het kan zijn dat hij of zij iets doet of uitstraalt wat jij ook zou willen maar niet aandurft. Of dat je het gedrag herkent bij jezelf maar niet van jezelf accepteert. En is het zo dat wanneer jij iemand niet aardig vindt, dat ook voor alle anderen geldt?

Wanneer je de moeite neemt contact te maken en je leert iemand beter kennen, ontdek je vaak dat je zelf iets hebt ingevuld bij de ander waardoor het contact lastig wordt.

Volgende keer in deel 2 zal ik ingaan op: hoe kun je zorgen dat de ander je gaat waarderen?

De volgende stap op weg naar een goede werkrelatie.

Mocht je zelf nog tips hebben, zet ze dan hieronder in het commentaarveld. Ik leer ook graag van jou. En zo leer je ook weer van elkaar.

Wat bepaalt ons gedrag?

Ik vind het leuk om te kijken naar de mensen. Er zijn zo veel verschillen. Neem nu bijvoorbeeld een feest. Sommige mensen zitten met hun voet te wiebelen op de maat van de muziek, anderen staan bijna (of echt) op hun stoel te dansen. En natuurlijk alles ertussen. Zo zag ik eens, midden tussen de zittende en bewegende mensen, een ouder koppel. Of ze eind 70 of in de 80 waren weet ik niet. Wat ik wel zag, was een uiterst leuke, soms uitdagende Merengue. Draaien (nee niet in supersnel tempo), lopen en spelen. Ik kon alleen maar raden naar de olijke man en vrouw die in deze al wat oudere lichamen huisden en waarvan een glimp zichtbaar was in hun ogen. Een genot om naar te kijken. En ook al zouden ze uit de maat zijn geweest: ik vond het geweldig. Ook toen ze weer op hun stoel zaten maakte het me blij te zien hoe zij genoten van de muziek. Ze trokken zich van niemand iets aan en deden precies wat zij zelf leuk vonden.

Soms zie je dat iemand wel graag zou willen meedoen, maar het uiteindelijk toch niet doet. Wat zou dat zijn? Te veel gedachten over wat mensen zullen denken? Of de angst om uit de maat te gaan of gekke bewegingen te maken? En hoe komt het dan dat een ander compleet uit zijn bol gaat? Of juist in stilte geniet? Het zou mooi zijn als we allemaal plezier konden maken op onze manier zonder ons te bekommeren om wat anderen van ons denken.

Natuurlijk is het niet alleen tijdens festiviteiten dat de verschillen tussen mensen duidelijk worden. Want wat bepaalt jouw gedrag op je werk? Wat maakt dat de één in een vergadering flink betrokken is in de discussies en de ander wel iets zou willen zeggen, maar toch zijn mond houdt? Waar heeft dat mee te maken? Of waarom zegt de één wel nee tegen een klus waar zij geen tijd voor heeft en zegt de ander tegen wil en dank ja om vervolgens in de stress te raken.

Het is niet zo simpel als je misschien denkt. Het heeft met veel factoren te maken. Bijvoorbeeld je herinneringen uit het verleden (kreeg je commentaar dat je je mond moest houden als je mee wilde praten), je overtuigingen, je stemming, je karakter, zelfs je houding is van invloed. En natuurlijk de omstandigheden: waar ben je en met wie. Want is het je wel eens opgevallen dat je van de ene persoon wel bepaalde eigenschappen kunt hebben, terwijl je bij diezelfde eigenschappen bij een ander geïrriteerd raakt?

Het kan dus zomaar zijn, dat je tijdens een gesprek met iemand geraakt wordt door iets wat iemand zegt en de 'schuld' bij de ander legt, terwijl het eigenlijk iets in jezelf is. Misschien iets dat terugvoert naar wat je hebt meegemaakt in het verleden. Of wat één van je ouders, leraren of bekenden ooit tegen je heeft gezegd. Je reactie wordt dus niet alleen beïnvloed door datgene wat nu gebeurt, maar ook door je verleden.

Als jij je bewust bent van alles wat meespeelt bij jouw reacties, dan is het mogelijk gedrag wat je eigenlijk niet van jezelf wilt te veranderen. Bijvoorbeeld door eerst de tijd te nemen je af te vragen waar dit gedrag vandaan komt. En of het werkelijk met de ander te maken heeft dat je nu boos of verdrietig wordt. Misschien kan je dit niet altijd alleen. Dan is het handig om met iemand te brainstormen.

Wanneer jouw reacties alleen gericht zijn op datgene wat in het nu gebeurt, zijn ze minder heftig. Het maakt je een prettiger mens voor jezelf en voor anderen. Dat is een voordeel, niet alleen privé maar zeker ook in je werkomgeving.

Eigenwaarde en zelfvertrouwen

Oftewel: weten wat je kunt en opkomen voor jezelf.

Toen ik een jaar of twee als assistent secretaresse werkte, ging de toenmalige secretaresse weg vanwege haar zwangerschap. En omdat ik op dat moment goed was ingewerkt en mijn diploma's handelscorrespondentie en steno had gehaald, vroeg ik of ik haar taken kon overnemen. Het vertrouwen was echter nog niet zo groot dat dit voorstel positief ontvangen werd en er werd gezocht naar een andere ervaren secretaresse. Deze kwam. En in het begin ging dat best wel goed. Nee, niet uitzonderlijk. Het bleek haar namelijk al snel wat veel te zijn en ze wilde graag korter werken. Afgesproken werd dat ze elke dag tot 15.00 uur zou werken.

Al snel bleek, dat zij liever bezig was met andere zaken dan haar eigenlijke werkzaamheden. Lekker kletsen, shaggie draaien (ja er werd toen nog gerookt op de kantoren). Als ze dan om 15.00 uur vertrokken was, kon ik alle zaken nog afmaken die op die dag klaar moesten zijn. Het kwam er dus op neer, dat ik het meeste werk deed en ook nog zonder supervisie. Na een paar maanden had ik hier genoeg van en ik gaf aan wat me dwars zat. Ik werd echter niet voor de volle 100% serieus genomen. Ik heb het nog even volgehouden en toen heb ik mijn baan opgezegd. Ja, zonder dat ik gesolliciteerd had naar een nieuwe. Ik woonde nog thuis, dus het risico was niet al te groot. Bovendien waren de tijden anders, dus ik had het vertrouwen dat ik voordat de maand om was wel een andere baan zou hebben gevonden.

Inderdaad, na 3 weken had ik een andere baan, ook in de buurt. Bij een verzekeringsmaatschappij. Een hele andere cultuur dan de technische omgeving waar ik vandaan kwam. En ik kon wel mijn steno Duits ophalen, want dat werd daar wel gebruikt. Zelfs mijn salaris ging omhoog. Toch had ik het er niet echt naar mijn zin en na een paar weken werd duidelijk dat ik meer wilde dan het werk wat ik tot dan toe deed. Een paar gesprekken hierover met degene waarvoor ik werkte waren voldoende voor een gesprek met de directeur, die wilde kijken of ik ander werk erbij zou kunnen gaan doen. Dit gesprek is er echter niet gekomen.

In diezelfde tijd namelijk, kreeg ik een telefoontje van mijn vorige werkgever. Het was al heel snel duidelijk geworden dat ik niet overdreven had met mijn geklaag. Het werk bleef liggen, de kantjes werden eraf gelopen. En de secretaresse was dus vriendelijk verzocht te vertrekken (ze zat nog net in haar proeftijd, dus dat was geen probleem). Mij werd gevraagd terug te komen: als secretaresse. Ik heb niet gelijk ja gezegd, maar ben eerst op gesprek gegaan. Ik vroeg zelfstandigheid, inbreng en een flink hoger salaris. Tenslotte was ik nu secretaresse.

Een week later was ik weer terug. De assistent secretaresse die ik had ingewerkt, was blij en ik ook. We konden het goed met elkaar vinden en samen werkten we hard om de veelzijdige werkzaamheden in goede banen te leiden. We hebben een paar jaar met veel plezier zo gewerkt, totdat zij zwanger raakte en vertrok en korte tijd later ikzelf ook.

Wat was hier nu aan de hand? Daar kwam ik pas veel later achter. Ik had toen een gezonde dosis eigenwaarde en zelfvertrouwen voor wat mijn werk betreft. Ik wist wat ik waard was. En dat heeft me geholpen datgene te doen wat voor mij goed voelde.

Natuurlijk zijn de tijden veranderd. Het is niet meer zo gemakkelijk om je baan op te zeggen in de wetenschap dat je toch wel een nieuwe vindt. En het is wel belangrijk om te weten wat je waard bent. Dat je van jezelf weet wat je wel en niet goed kunt. En dat je staat voor wat je doet. Dan kan iemand anders zeggen dat je bijvoorbeeld iets niet goed gedaan hebt (in zijn ogen), maar dan weet je van jezelf of het inderdaad zo is of niet. Dat heet eigenwaarde. Niet afgaan op wat een ander van je zegt, maar vertrouwen op je eigen gevoel. Waarde hechten aan jezelf. Dat heeft niets te maken met eventuele foutjes die je kunt maken in je werk, waar men je wel op kan aanspreken. Het heeft te maken met je instelling en het weten wie je bent.

Zelfvertrouwen komt hieruit voort. Zelfvertrouwen is iets wat je jezelf ook tijdelijk kunt geven door jezelf moed in te spreken. Voor bijvoorbeeld een presentatie. En het kan ook voortdurend aanwezig zijn. Niet op alle vlakken, maar bijvoorbeeld in je werk: jij weet dat je jouw werk goed doet.

Als je eigenwaarde en zelfvertrouwen hebt, sta je stevig in je schoenen. Je kunt aangeven welke werkzaamheden je wilt en kunt doen en wat hier tegenover staat. Je hebt genoeg pit om te onderhandelen over je salaris. Ik vind dit 'in je kracht staan'. Een term die vaak gebruikt wordt en waar je best je eigen invulling aan kunt geven.

Hoe vind jij van jezelf dat je dat doet? Sta je stevig in je schoenen? Of kun je nog wel wat zelfvertrouwen gebruiken.

Prioriteiten stellen

Efficiënt of effectief? Wat is belangrijk en wat heeft haast?
Voor mij is het belangrijk dat ik af en toe even wat rust krijg. Twee weken mocht ik genieten van een vakantie in Turkije. En hoewel ik besloten had gewoon te blijven schrijven, liep het, deels ongewild, toch anders. De internetverbinding ter plaatse was namelijk niet zo goed. Hoe erg hè. Twee weekjes schrijfvakantie was dus een mooi neveneffect. Soms krijg je wat je niet vraagt omdat je het toch nodig hebt. En ja, eenmaal terug werd ik verkouden en had ik moeite weer in het ritme te komen. Ken je dat? Je hebt een leuke vakantie gehad en eigenlijk kost het je dan moeite om weer vol aan de slag te gaan. Dan is het voor mij als zelfstandig ondernemer toch nog niet zo gemakkelijk om mezelf weer gelijk vol te motiveren. Inmiddels ben ik terug aan het werk. En het ritme begint vanzelf weer te komen.

Hoewel ik het over prioriteiten wil hebben, kom ik toch nog even terug op de vorige blog over communicatie. Want wat gebeurde er? Deze afgelopen weken liep ik zelf weer tegen iets aan. Gelukkig wel iets leuks.

Een vriendin van mijn dochter was ook een paar dagen mee op vakantie. Na een lekker ontbijtje lopen zij en ik samen over het vakantiepark. Op een moment zegt ze tegen mij: 'hier heb ik nog niet gelegen'. Terwijl ze dit zegt, kijk ik naar een grasveld en zeg: 'ik ook niet'. Even later zie ik iets verder weg achter het grasveldje een zwembad liggen. Ik schiet in de lach en zeg tegen haar dat ik dacht dat ze het grasveldje bedoelde, maar dat ik nu het zwembad zie liggen. Natuurlijk bedoelde ze dat. We hebben hartelijk gelachen samen. Kleine dingen kunnen dus al tot verrassende situaties leiden.

Maar goed, de prioriteiten dus.
Ik werkte vaak voor meerdere personen. En natuurlijk vonden ze allemaal dat hun eigen werk de meeste prioriteit had. Ik kan me nog herinneren dat ik vroeger af en toe een fikse discussie had over wat wanneer gebeuren moest. Meestal kon ik zelf wel inschatten wat het eerste moest gebeuren. En toch was ik het op een gegeven moment wel zat. Toen er weer iemand aan mijn bureau stond en verkondigde dat zijn werk eerst moest, heb ik gezegd dat ik op dat moment voor beiden geen werk meer zou doen. En dat ze maar samen de volgorde van de werkzaamheden moesten bepalen. Pas toen ze samen kwamen vertellen wanneer wat gebeuren moest, ben ik voor ze aan de slag gegaan.

In veel van mijn banen had ik meerdere (drukke) taken.
Dat maakte dat ik ook zelf prioriteiten moest bepalen. Meestal deed ik dat in de ochtend als ik binnenkwam. 's avonds gooide ik al het werk wat er nog lag op een grote hoop in het bovenste brievenbakje en 's morgens als ik binnenkwam bracht ik er structuur in: wat had haast èn was belangrijk? Dat kwam eerst. Daarna datgene wat belangrijk was en tot slot datgene wat haast had. De rest van het werk kwam onderop. Meestal kwam ik daar niet aan toe op dezelfde dag.

Dit heeft te maken met effectiviteit en efficiëntie. Bij efficiëntie gaat het erom de dingen die je doet op de juiste manier te doen (doelmatigheid), zodanig dat projecten binnen de gestelde tijd voltooid worden en voldoen aan de gestelde normen. Effectiviteit gaat net een stapje verder. Hierbij gaat het erom de juiste dingen te doen (doeltreffendheid). En de juiste dingen hebben dan weer te maken met wat wezenlijk en werkelijk belangrijk is in je werk of je leven. Die dingen die van belang zijn voor jou of jouw werk dus.

Natuurlijk komt er nog meer bij kijken. Ook de manier waarop je zelf reageert telt: schiet je in de stress? Vroeger had ik nog wel de neiging in de stress te schieten. Hoe krachtiger ik werd en hoe meer zelfvertrouwen ik kreeg, hoe minder dat gebeurde. En dan blijkt, dat ik sneller werk als ik rustig blijf. En dat geldt waarschijnlijk voor (bijna) iedereen. Een beetje druk werkt motiverend, maar stress is te veel en brengt je van je stuk.
Hoe is dat voor jou?

Meer weten? Espracom verzorgt verschillende trainingen speciaal gericht op secretaresses. Efficiënte samenwerking en een goed contact spelen hierbij een grote rol. Kijk op www.espracom.nl voor meer informatie.

Communicatie: hoe werkt het eigenlijk?

Het was leuk op de Secretary Business Days. En het was goed om mijn vakgenoten weer te spreken. Zo blijf ik op de hoogte van datgene wat speelt. Op woensdag mocht ik een workshop geven over de impact van je communicatie. Het was niet zo druk op woensdag en veel dames hadden zich ingeschreven voor een extra workshop die met paarden te maken had. Ook een leuk onderwerp. Dat betekende wel dat het aantal toehoorders laag was.

Voor diegenen die het interessant vinden, hieronder een samenvatting.

Hoe komt het toch dat wat je zegt soms zo anders wordt begrepen dan je bedoelt? Communicatie lijkt namelijk zo simpel. Iemand zegt iets en de ander reageert. Maar in werkelijkheid gaat het maar al te vaak mis. En meestal leggen we daarvoor de 'schuld' bij de ander. Die begrijpt ons niet. Maar als we begrijpen wat er in de communicatie allemaal meespeelt, kan dat wel eens anders uitpakken dan we denken. Er is al veel over communicatie geschreven. Er zijn verschillende modellen om communicatie uit te leggen. Woorden als zender, boodschap, ruis en ontvanger zijn bij de meesten van ons bekend en dat is niet voor niets. Onze wereld bestaat uit communicatie. Niet communiceren is niet mogelijk. Elke dag communiceren we, zelfs als we geen woord gesproken hebben.

Waar gaat het dus mis? Dat heeft meerdere oorzaken, zoals:
1. de woorden die we gebruiken, de toon waarop we iets zeggen en onze houding en uitstraling
2. de belevenis bij datgene wat gezegd wordt (en hoe het gezegd wordt)

1: Hoe zeg je datgene wat je wilt overbrengen? Welke woorden gebruik je. Er zijn woorden die gericht zijn op 'zien', 'horen', 'voelen' en 'denken'. Dit heeft te maken met de manier waarop we informatie kunnen waarnemen, verwerken en opslaan.

Ik zie wat je bedoelt - het ziet er prachtig uit. Kun je je voorstellen dat je met iemand aan de telefoon zit en die zegt tegen je 'ik zie wat je bedoelt'? Diegene ziet je helemaal niet. Dus hoe is dat mogelijk? Of 'ik heb hier een goed gevoel bij' en 'dat klinkt overtuigend'. Welke zin spreekt jou het meeste aan? Het kan dus voorkomen dat je met iemand praat die in een ander systeem praat dan jij, waardoor je als het ware langs elkaar heen praat.

Daarbij komt de manier waarop je iets zegt. Veel van jullie zullen gehoord hebben van de uitdrukking "c'est le ton qui fait la musique". De toon waarop je iets zegt heeft namelijk veel invloed.

Tot slot je houding. Wat straal je uit en komt dat overeen met datgene wat je zegt? Stel je zegt dat je enthousiast bent, maar je staat een beetje in elkaar gekrompen naar beneden te kijken. Klopt dat dan? En wat krijg je daarmee terug? Soms zijn we ons bewust van onze woorden en de toon waarop we iets zeggen en vaak ook niet. Dan komen we erachter door de reactie van onze gesprekspartner.

2: De belevenis. Hoe ervaar je datgene wat gezegd wordt? Dat begint bij onszelf. Hoe zitten we in elkaar. Hoe interpreteren we de ander? Dat gebeurt namelijk op basis van onze herinneringen, overtuigingen, karakter en nog meer. Stel iemand zegt iets tegen je op een toon waarbij je herinnerd wordt aan een nare gebeurtenis uit je verleden, dan kan het zijn dat je hierdoor op een manier reageert die eigenlijk niet hoort bij datgene wat gezegd wordt. Jouw reactie zal dan anders zijn dan verwacht door je gesprekspartner. En ben jij je bewust van wat er gebeurt? Nee, anders zou je wel anders reageren. Het is onbewust en gaat bovendien nog eens supersnel.

Als je dan dit stukje leest heb ik heel kort een paar dingen aangegeven die bij communicatie komen kijken. Lijkt communicatie dan nog simpel? Nee. En dat terwijl communicatie zo’n belangrijk aspect van ons leven is. Je kunt je dan misschien voorstellen dat veel bedrijven hierin investeren.  Als je op de beste manier met een ander om kunt gaan en daarbij je wensen en grenzen duidelijk kunt maken, heb je een sleutel in handen die de deur naar een succesvoller leven kan openen. Maar ook voor jezelf is het belangrijk. Je leert ook jezelf beter kennen als jij je bewust bent van jouw manier van communiceren.

Zowel privé als op het werk is communicatie belangrijk. Goede communicatie helpt bij efficiënt samenwerken, begrip en een goed contact. Daarom wordt in de verschillende secretaressetrainingen uitgebreid aandacht aan dit onderwerp besteed. Meer weten? Kijk op www.espracom.nl

Het heft in eigen handen

Het was een drukke week deze week. Ik ben namelijk bezig met een nieuwe huisstijl. Het groen van mijn huidige website heeft afgedaan. Tijd voor een frisse kleur die meer past bij hoe ik nu ben.

Als ik dat doe, dan zal ik dus eerst moeten weten wat het dan is 'hoe ik nu ben'. Een stukje navelstaren dus. Wie ben ik op dit moment en wat wil ik bereiken. Daar heb ik het natuurlijk ook al over gehad in het stuk over passie. En ik ben er ook uit. En dat is nu al te zien aan mijn nieuwe foto´s en straks aan mijn nieuwe huisstijl. Daar komen mijn talenten enthousiasme en doorzettingsvermogen wel naar voren.

Soms is het wel even puzzelen om dat uit te vinden. Want hoe vaak sta je stil bij wat je echt bezighoudt? Of je weet wel wat je wilt, en toch doe je het niet. Wat maakt dan dat je dat niet doet? En ben jij je hiervan eigenlijk wel bewust?

Soms hoor je mensen zeggen: het overkomt me allemaal. Ik heb geen leuke baan en dat komt door mijn baas, collega, het werk dat ik doe of ….. Wat doe je dan eigenlijk? Je geeft de verantwoording uit handen. En hoe kun je dat anders doen. Hoe zou het zijn als je eens kijkt naar wat er werkelijk speelt? Goed, je hebt geen leuke collega (die ene dan). En misschien zijn er ook mensen die het wèl een leuke collega vinden. Wat kun je zelf doen om daar anders mee om te gaan. Natuurlijk kun je die collega niet veranderen. Wel je eigen idee erover. Misschien doet diegene iets wat je misschien zelf ook graag zo zou doen. Of juist iets waar je allergisch voor bent omdat je het vroeger zelf niet mocht. Of onbewust lijkt hij op iemand waar je vroeger iets mee te stellen had. Kijk dus eerst bij jezelf wat er misschien is. Als je hier inzicht in krijgt, is iemand misschien ineens niet zo vervelend als je eerst dacht.

Dat geldt ook voor je baan. Als je het niet naar je zin hebt, neem dan het heft in eigen handen en kijk wat je kunt doen om het werk of de werkomgeving leuker te maken. Wat heb je nodig? En is dat haalbaar? Misschien een aanvullende opleiding, een extra taak om meer uitdaging in je werk te krijgen. Wat vindt jij leuk? Waar ben je goed in? Wat zijn je talenten? Als je dat weet, kun je stappen ondernemen. En dat betekent dan niet perse dat je op zoek moet naar een andere baan. Succes van een bedrijf hangt overigens af van jouw motivatie: de passie en de talenten van de werknemers. Ga eens na: wat motiveert jou: geld, kritiek of iets anders. Is het niet zo dat je passie krijgt als je je talenten kunt inzetten?

Dat geldt natuurlijk niet alleen in je werk, maar ook voor je leven in het algemeen. Als er iets niet naar je zin is, kun je ervoor kiezen om niets te doen en achterover te blijven zitten en te blijven klagen. Of je komt in actie en kijkt wat je wel wilt. Het is aan jou wat je ervan maakt. Maar wat geeft je meer voldoening?

Wil je zelf iets doen? Espracom geeft verschillende trainingen voor secretaresses om beter samen te werken, in communicatie, NLP en assertiviteit. En natuurlijk om te ontdekken wat jouw drijfveren zijn. Kijk op www.espracom.nl voor de mogelijkheden.

Gedachten: wat een drukte is dat soms

Ik heb tijden gehad dat ik mijn werk mee naar huis nam. Niet echt, maar in gedachten. Tamelijk druk in mijn hoofd zo af en toe. En ik kwam er ook achter dat ik vaak onaardige gedachten over mezelf had. Stomme tut. Ach dat kan ik toch niet. Vooral als er iets fout ging op mijn werk. Want het moest natuurlijk wel allemaal goed gebeuren. Gelukkig werd ik me daar bewust van en daarna ben ik dit in de gaten gaan houden. Ik ben milder voor mezelf geworden. Want wat heb je eraan als je onaardig doet tegen jezelf? Je wilt toch ook niet dat je zo door een ander behandeld wordt?

Hebben jullie ook wel eens van die momenten? En zijn je gedachten dan altijd leuk, positief? Of ook wel eens niet. Ken jij dat ook, van die stemmetjes in je hoofd die eigenlijk helemaal niet aardig voor je zijn?

De psychologie leert ons dat we minstens 90.000 gedachten per dag denken. 1/3 positief, 2/3 neutraal of negatief. Grotendeels dezelfde gedachten die voortdurend herhaald worden, mogelijk in een aantal variaties. En als je herhaaldelijk iets over jezelf of de wereld hoort (denkt) begin je dit te geloven.

Stel, je hebt bv. onbewust het idee: ik kan het niet. Wat het ook is wat je moet doen. Wat is de invloed daarvan? Of je moet iets doen, maar ziet er als een berg tegenop omdat je denkt: wat als dit of dat. Wat praat je jezelf allemaal aan? Denk je dat je makkelijk in actie komt om iets ook werkelijk te gaan doen? En wat zou er gebeuren als ik naar mijn werk moet en ik lig 's morgens in mijn bed en denk: gatsie ik moet weer naar mijn werk. Bah. Ik heb het niet naar mijn zin. Of ik denk: Het loopt misschien niet lekker. En hoe kan ik zorgen dat ik het wel naar mijn zin heb. Hoe maak ik er wel een leuke dag van. Wat is het verschil? Wat creëert mogelijkheden? Wanneer is de kans groter dat je in actie komt?

Kun je je dus voorstellen dat gedachten een grote invloed hebben op ons leven? Dat ze de kwaliteit van ons leven bepalen? We zijn wat we denken, op elk moment van ons leven. Het beeld dat we van de wereld hebben is onze waarheid. Dan begrijp je nu misschien hoe belangrijk het is je bewust te worden van je (met name negatieve) gedachten. Maar als je het dan weet, hoe ga je er dan mee om?

Stop gedachten niet weg, want dat werkt niet. Probeer maar eens een strandbal onder water te stoppen: hij komt nog harder weer naar boven. Onderdrukken is een krachtige manier van versterken. Je kunt je negatieve gedachte niet weg krijgen door je te concentreren op het positieve. Hoe meer je dat doet, hoe meer kracht je aan het negatieve geeft. Wat dan? Dat heeft te maken met bewustwording. Wanneer je bewust aandacht geeft aan je negatieve gedachten, schep je de mogelijkheid tot een alternatief. Kun je er iets positiefs naastzetten.

Een gedachte is maar een gedachte. Het gaat erom wat voor waarde jij eraan plakt. BV: de regen maakt me depressief. Is dat zo? Hoe doet de regen dat dan? Of zijn het jouw gedachten over de regen die iets met je doen?

Als je begint met anders te denken, is het zo dat je in feite je onderbewuste opdraagt zich een andere houding aan te meten. Je onderbewuste houdt echter niet zo van verandering. Het is een gewoontedier. Het ziet tegen alle veranderingen op en houdt zich vast aan het huidige. Er zal weerstand komen. Blijf dus volhouden. Je beschikt immers over de immense vrijheid van je eigen denken. Niemand kan je gedachten afpakken. Alleen jij bent er de baas over. Waar je ook woont of wat je ook doet. Zelfs in de meest miserabele omstandigheden kun je je eigen identiteit creëren. Beschouw je jezelf als hulpeloos slachtoffer of accepteer je dat was is, is en word je architect van jouw leven. De beslissing ligt bij jou.

Wil je meer weten? Espracom geeft secretaressetrainingen en workshops gericht op efficiënte samenwerking, communicatie, NLP, assertiviteit.

Passie: zoekt en gij zult vinden

Ken je de uitdrukking "Zoekt en gij zult vinden"? En werkt het altijd zo? Nee dus. Je hebt het vast wel eens meegemaakt. Je loopt gezellig door de stad en ziet ineens allemaal leuke kleren. Maar ja, je hebt op dat moment niets nodig. Je besluit dus niets te kopen. Een tijd later blijkt dat je eigenlijk toch wel iets had moeten hebben. Dus je gaat terug naar de stad om te winkelen. Helaas kan je op dat moment niets vinden en natuurlijk krijg je er spijt van dat je het toen toch niet hebt gekocht. Of je ziet in de zomer allemaal leuke dingen die je zo aan iemand cadeau wilt geven. Maar als je in de herfst teruggaat om ze te kopen voor een verjaardag …. Soms is het dus zo dat je zoekt en niet vindt.

Het is eind 2010. Ik besluit eerst te genieten van de Kerstdagen en in januari aan de slag te gaan. Voor zover dat natuurlijk is toegestaan door het UWV. Want als kersverse WW'er heb ik daarin nog wel wat uit te zoeken. Gelukkig heb ik de vrijheid voor zo'n 16 uur in de week om aan mijn eigen bedrijf te werken, omdat ik dit bedrijf al had voordat ik in de WW kwam. En daarnaast heb ik wel sollicitatieplicht. Maar goed, daar ga ik het niet over hebben.

Belangrijker is: hoe ga je om met vrijheid, ook al is deze beperkt. Voor mij bleek het in het begin niet gemakkelijk te zijn om discipline te vinden in mijn werkzaamheden. Dat kwam ook omdat ik nog niet duidelijk had wat ik precies wilde. Natuurlijk wilde ik blijven trainen en coachen. Alleen . . .  het liep niet gelijk vol. Wat had ik anders verwacht? Het gaat binnen een maand niet ineens storm lopen. Ik had daar andere dingen voor te doen. Natuurlijk had ik wel cliënten, maar het hield niet over. Alle ondernemeradviseurs roepen in koor dat je moet weten wat je passie is, dat je een specifieke doelgroep moet hebben en focus en dat je moet netwerken. Allemaal heel gezellig en leuk. Alleen, passie? Wat was mijn passie? Secretaressewerk was ik even mee klaar. Dansen. Dat is leuk. En verder? Ik had niet echt een idee en dan wordt het dus een zoektocht naar iets waarvan je niet goed weet wat. En dat is lastig zoeken.

Daarnaast had ik nu eindelijk de tijd om ook de opleiding voor NLP trainer die ik in 2006/2007 had gedaan af te ronden. En ik besloot dus om me eerst voor te bereiden op de certificering hiervoor. Daar ging flink wat tijd in zitten. Ik vond het leuk om te doen. En keek ernaar uit om het proces af te ronden. Presentaties voorbereiden, oefenen met collega's, op dit punt had ik wel een flow te pakken. De motivatie was aanwezig. En in mei en juni was het zo ver. Theorie en beoordelingsgesprek achter de rug. En drie dagen met presentaties en oefeningen te gaan. Twee dagen voor dit praktijkgedeelte overleed mijn moeder. Wat nu? Weer een jaar wachten? Het jaar ervoor had ik al laten passeren vanwege de hectiek rond mijn verbroken relatie en het overlijden van mijn beste vriendin. Ik had tijdens het hele proces van voorbereiden steeds gedacht over datgene wat ik precies wilde. Dat was in ieder geval de afronding door certificering. Dus besloot ik door te gaan. Die motivatie was er. De uitvaart werd geregeld op de dag na de certificering. Het werden dus vier dagen van afwisselende vreugde (ik was geslaagd) en verdriet. Al met al een hele bijzondere periode. Na deze dagen kwamen nu ook nog de verwerking en het leegruimen van het huis van mijn moeder, wat uiteindelijk 2 maanden heeft geduurd.

Daarna begon het proces van voor mezelf opstarten eigenlijk opnieuw. Ik bezocht verschillende bijeenkomsten, ging netwerken en ontdekte wat ik eigenlijk al wist: tot nu toe was het coach en trainer zijn slechts een hobby geweest. Uiteindelijk begon het me wat duidelijker te worden wat ik wilde gaan doen. Tot op een bepaald moment, na een vraag in één van mijn Linkedingroepen,  ineens het kwartje viel: ga gewoon aan de slag met een aantal dingen waarvan je het idee hebt dat dit de goede richting is en dan blijft vanzelf datgene over waar je aandacht naar uit gaat. Dat sprak me aan en ik ging aan het werk.

En zo blijkt nu, dat het secretaressevak me toch meer na aan het hart ligt dan ik dacht. Het is een groot gedeelte van mijn verleden en ik ben er goed in (al zeg ik het zelf). En als ik iets kan doen om secretaresses aan te zetten tot nadenken, kan inspireren of misschien ondersteunen met mijn inzichten en (coach)ervaring kan ik misschien iets bijdragen. De commentaren die ik heb gekregen hebben me in ieder geval het gevoel gegeven dat ik op de juiste weg zit. En dat dit niet voor iedereen geldt.

Hoe kom je er nu achter wat je wel wilt? Niet alleen door in jezelf te zoeken. Natuurlijk is dat wel nodig om te weten wat je belangrijk vindt. Wat je normen en waarden zijn. En of die passen bij het bedrijf waar je werkt. Belangrijk is echter ook dat je met anderen praat over jouw talenten en interesses. Anderen zien vaak aan je waar je enthousiast over raakt. Kun je jouw talenten ook toepassen in je huidige functie? En als je niet van baan wilt veranderen, wat kun je dan doen om andere taken te krijgen of jezelf te motiveren meer van je huidige baan te maken? En wat voor impact hebben jouw bewuste en onbewuste overtuigingen op je werkplezier? Wat is jouw passie?

Dit was een lange blog. Dat komt omdat ik mijn persoonlijke verhaal wilde afmaken om daarna ook in te kunnen gaan op wat speelt in het secretaressevak. Heb je vragen? Zit je ergens mee? Mail me dan (info@espracom.nl). Het kan zomaar zijn, dat je de enige niet bent.

Overigens ben ik ook aanwezig op de Secretary Business Days in de stand van Dealcompany. Op woensdag geef ik een korte workshop over de impact van onze communicatie. Ik vind het leuk je daar te ontmoeten.

Op weg naar zelfstandig ondernemerschap.

Soms loopt het niet zoals je verwacht in het leven. En wat doe je dan?
In november 2008 vertrok ik naar Australië om daar een visum aan te vragen. Helaas brak daar op dat moment de crisis uit en mijn partner kreeg geen opdracht. En dat betekende voor mij geen visumaanvraag. In januari 2009 kwamen we terug. Van +30 gr. naar -10 gr. C. En natuurlijk wel wat gedesillusioneerd. Gelukkig had ik mijn huis nog gewoon aangehouden, dus hadden we een dak boven ons hoofd. Nu moest er wel weer snel brood op de plank, dus een baan gezocht. Liever had ik mijn eigen bedrijf opgestart, maar het kost tijd om daar een inkomen mee te krijgen waar je van kunt leven.

Soms loopt het niet zoals je verwacht en pakt het toch goed uit!
Ik vond al snel een nieuwe baan als bureaumanager bij het Platform Zelfstandig Ondernemers voor 32 uur per week. Dat was natuurlijk een geluk bij een ongeluk. Er kwamen hier namelijk allerlei vragen over ondernemerschap voorbij waar ik veel van geleerd heb. De baan zelf viel eerst een beetje tegen. Ledenadministratie, website bijhouden, bestuursvergaderingen en heel veel e-mails. Ik had tijd over. Nadat ik van alles had opgeruimd begon ik het wat saai te vinden. Dat was helaas al na een maand.

Hoe ga je om met jezelf als je niet datgene doet wat je echt wilt? Juist. Dan zoek je naar werk dat je leuk vindt. Ik weet niet of dat voor iedereen logisch is, maar voor mij wel. En ik kan het iedereen aanraden. Gelukkig was er nog wel iets te doen wat leuk was. Workshops. Zo af en toe werden er nuttige workshops voor de leden georganiseerd. En ik bood aan de organisatie hiervan over te nemen. Dat was leuk. En zo plande ik niet 'zo af en toe' een workshop, maar elke maand. De aanbiedingen voor workshops kwamen binnen en ik zocht naar leuke onderwerpen. Vervolgens een stukje schrijven voor op de website, aanmeldingsformulier maken etc. En natuurlijk zelf de workshop bijwonen. Dat was het leukste, want de workshops waren leerzaam. Omgaan met LinkedIn, Twitter, netwerken, snellezen (erg aan te bevelen!), samenwerken en nog veel meer. Daarnaast waren er de vragen van de leden, waar ik steeds meer inzicht in kreeg. Daardoor kreeg ik het natuurlijk ook weer drukker, iets wat ik prettig vind omdat ik onder druk het beste presteer.

In mijn vrije tijd was ik aan het werk met training en coaching. Dit gaf me kracht en inspiratie. Dat had ik ook nodig, want mijn relatie was inmiddels stukgelopen. Halverwege 2010 ging ik een halve dag minder werken. En toen, niet lang daarna, kwam het bericht: er moest worden gereorganiseerd en in mijn plaats kwam een 'minder zware' medewerker. Mijn contract werd niet verlengd. Eerst schrok ik wel even, maar het duurde slechts een minuut tot het tot me doordrong dat ik nu de mogelijkheid had me vol op mijn eigen bedrijfje te storten. Dan moest ik nu wel aan de slag om iets te doen met alles wat ik geleerd had over zelfstandig ondernemerschap. Want alleen goed zijn in wat je doet is niet voldoende om genoeg cliënten te vinden.

Eigenlijk is het net als het vinden van nieuw werk: als je je niet inzet om een goed CV en een motiverende brief te maken en aktief naar werk te zoeken, zal het niet zo snel lukken als wanneer je dit wel doet. En natuurlijk is dat ook zo met het soort werk dat je wilt. Iedere organisatie heeft een eigen cultuur. En ook verschillende afdelingen hebben weer andere dingen nodig. Waar zit je het beste op je plek? Dan moet je weten wat je leuk vindt. Wat is belangrijk voor je qua personen, sfeer en mentaliteit. Kun je je voorstellen dat veel secretaresses wel eens op een plek hebben gezeten waar ze zich niet 'thuis' voelden?

Zo is het ook als ondernemer: coachen is een omvangrijk iets. Wie wilde ik dus coachen? En in wat wilde ik specialiseren? En zo begon de zoektocht naar mijn doelgroep en passie.

Secretaresse of niet?

Het is inmiddels het jaar 2000. Ik heb het verhaal Nima-A zojuist achter me gelaten en ben een paar jaar bezig met het volgen van workshops en cursussen in persoonlijke ontwikkeling. Dit bevalt me zo goed, dat ik besluit een trainersopleiding te volgen voor één van deze cursussen, namelijk 'gedachten creëren'. Het is een training van anderhalf jaar die gebaseerd is op het werk van Louise Hay, Neale Donald Walsch en anderen die schrijven over hoe wij onszelf kunnen versterken of saboteren met onze gedachtepatronen.

Misschien heb je gehoord over de 'law of attraction'? Of de film 'the secret'. Dat heeft hiermee ook te maken. In ieder geval werd ik blij van de training die ik volgde en in die tijd gaf ik zelf een proefcursus. Dit beviel me zo goed, dat ik aan het eind besloot om meer te doen. Ik stapte het NLP-pad op.

Door het volgen van de verschillende trainingen ging ik me steeds beter voelen. Mijn eigenwaarde groeide en daarmee ook mijn werkprestaties. Ik leerde beter communiceren, beter omgaan met feedback, beter kijken naar mijn eigen inbreng en ik nam de verantwoordelijkheid voor mijn eigen denken (niet altijd hoor, maar ik ben ook maar een mens hè J ). Daardoor kreeg ik steeds meer zelfstandige taken toebedeeld. Ik ging onder andere de publiciteitszaken regelen (foldermateriaal, contacten met drukkers, beurzen regelen etc.). Ik had de verantwoordelijkheid voor de huisstijl in de Worddocumenten en maakte dus standaard sjablonen voor verschillende brieven en formulieren. En daarbij leerde ik steeds meer van de verschillende handelsgoederen, dus kon waar nodig ook zelf advies geven. Dat maakte het werk leuker. En toch merkte ik ook dat het me niet meer die voldoening gaf die ik vroeger uit het werk haalde. Die voldoening kwam meer uit de cursussen die ik in de avonduren gaf en volgde. 

In 2005 startte ik officieel mijn eigen praktijk onder de naam Espracom. Eerder was ik al aan de gang als Essenza maar nu ik bij de Kamer van Koophandel ging inschrijven, wilde ik een naam die iets zakelijker klonk. Op een gegeven moment heb ik ook mijn uren aangepast omdat ik meer voor mezelf wilde gaan werken. Mijn leven verliep echter anders. In 2006 was ik begonnen met een opleiding als familie- en organisatieopsteller en hier leerde ik iemand kennen. Ik kreeg een nieuwe relatie. De man in kwestie was echter van plan om naar Australië te emigreren (hij had een visum geregeld en er al eerder een periode van een half jaar gewerkt). Daarom had hij in Zweden een huis gekocht en zijn huis in Nederland verkocht (dat scheelde geld). Ik was echter ook bezig met de opleiding voor NLP trainer en zou een cursus gaan assisteren. Dus hij ging alleen. En omdat ik wilde kijken of het land voor mij een aanvaardbare plek zou zijn om te wonen, zegde ik mijn werk op per 1 juli 2007 en ging er voor 6 weken achteraan. Nu zul je denken, je had toch ook vakantie kunnen nemen? Ja dat had gekund, maar de opleidingen hadden al zoveel vrije dagen gekost, dat ik op 1 juli mijn dagen voor het hele jaar al had opgebruikt. Het was een sprong in het diepe, want als je zelf je baan opzegt, krijg je natuurlijk geen bijdrage van de overheid. Gelukkig had ik wel een inmiddels volwassen dochter die kostgeld betaalde en ik had ook gespaard. Dus ik zou het wel even uithouden zonder inkomen.

Het beviel me goed aan de andere kant van de wereld, iets dat ik van tevoren niet had bedacht, want Australië was niet een land dat me tot die tijd had getrokken. Dus ja, ik zou er kunnen wonen. Alleen nu nog niet. Ik was nog te zeer gehecht aan mijn familie. Wel ging ik een poos mee naar Zweden. Totdat we terug moesten in december omdat mijn partner een contract had gekregen in Eindhoven. Eenmaal daar besloot ik dan ook maar weer als management assistente aan het werk te gaan omdat je niet voor een half jaar een eigen bedrijf van de grond kunt tillen als je toch het land weer gaat verlaten. Het was namelijk de bedoeling aan het eind van dat jaar (2008) te vertrekken om in Australië te gaan wonen. Ik kreeg redelijk snel een tijdelijke baan als management assistente voor een half jaar bij een bedrijf dat mede door Philips was opgericht om de microtechnologie in Europa via gezamenlijke projecten meer te ontwikkelen. Dat betekende dus een baan met een zeer internationaal karakter. Een voorzitter uit Duitsland, een secretaris uit Frankrijk en heel veel projecten met deelnemers uit verschillende landen. Voor mij een leuke, afwisselende baan, waar ik onder andere internationale evenementen organiseerde. En ik ben mee geweest naar Athene voor de organisatie.

Ik heb hier tot juli gewerkt. In november vertrokken we naar Down Under. Mocht je je afvragen wat ik intussen met al mijn vrije tijd deed: ik had van al mijn trainingen heel veel aantekeningen. Die heb ik uitgewerkt om ze te kunnen gaan leren. Want ik wilde ooit certificeren als NLP-trainer.

Op weg naar secretaresse 2.0

Zoals ik vorige keer eindigde: ik had overleg met de directiesecretaresse voor wie ik was ingevallen over een opleiding om mijn kennis uit te breiden en te verdiepen. Ik besloot toen een opleiding managementassistente te doen. Een schriftelijke cursus van 9 maanden bij het LOI met 10 uur studiebelasting per week. Op dat moment kreeg ik een vaste baan voor 27 uur in de week. Met ook twee kinderen dus best een investering in tijd. De vakken die in het pakket zaten, trokken me echter: marketing, communicatie, boekhouden, bedrijfseconomie, management, recht. Een stevige bodem voor de 'nieuwe' secretaresse. Helaas was de combinatie toch echt te veel. Het onderdeel recht heb ik dus nooit gedaan en van bedrijfseconomie slechts de helft. De andere vakken wel en die hebben me veel inzicht gegeven. Vooral het boekhouden kwam goed van pas in mijn nieuwe baan. Ik deed er ook orderadministratie. Eerst op een eigen ontworpen pakket (nee, niet door mij ontworpen, maar door iemand die wel iets van databases wist) en later in Grote Beer (onderdeel van Exact).Het werken in WP veranderde. Eerst was er nog de versie 7 (was dit dezelfde versie die Corel heette??). Hierin kon je echte plaatjes plakken en het had de mogelijkheden die Word ook heeft. Alleen bleek op een gegeven moment dat WP het toch ging verliezen van Word. De meeste bedrijven werkten met Word en de weinige bedrijven die nog met WP werkten, stapten over. Het pakket Microsoft Office had zijn intrede gedaan. En zo veranderde niet alleen de mogelijkheid van werken met tekst, maar ook advertenties, presentaties en allerlei andere zaken konden steeds gemakkelijker worden gemaakt. De ontwikkeling van de kopieermachine en de intrede van de scanner deden de rest.

Ook het bedrijf waar ik werkte stapte over naar Office. Het wende snel, maar omdat ik alle ins en outs wilde weten, deed ik een cursus Word intro en expert. Daar leerde ik met sjablonen werken, met macro's en met een aantal andere niet voor de hand liggende onderdelen. Ik was tenslotte nog steeds op zoek naar manieren om efficienter te werken.
Met al de ontwikkelingen die werk als correspondentie, verslaglegging e.d. sneller en gemakkelijker maakten, kwam er natuurlijk steeds meer tijd vrij voor andere zaken. Daarnaast zijn de secretaresses de laatste 20 jaar steeds mondiger geworden. De proactieve secretaresse was geboren. De informatievoorziening speciaal gericht op secretaresses heeft daar ook aan bijgedragen. Met de komst van Management Support Magazine, eerst als maandelijks blad en later ook als website, kwam er veel extra informatie vrij: informatie over Word, Excel en Powerpoint, nieuwe spelling, het organiseren van zakenreizen en personeelsevenementen, het kwam allemaal uitgebreid aan bod. Ik maakte er in ieder geval dankbaar gebruik van. En toch moest er meer mogelijk zijn, zeker omdat het werk veranderde. Dat maakte dat ik me enthousiast inschreef voor de opleiding NIMA-A. Marketing vond ik leuk . . . . . dacht ik. Het viel wel tegen. Het onderdeel publiciteit was inderdaad leuk. Alle droge theorie en cijfermatige benaderingen lagen me niet. Ik heb wel braaf de opleiding afgemaakt en huiswerk gedaan, maar om ook nog alle definities en aanduidingen uit mijn hoofd te leren, zag ik niet zitten. Ik heb dus afgezien van het examen. Bovendien was het veel werk voor een (inmiddels) alleenstaande moeder met twee kinderen.
Ja, een paar jaar eerder was ik gescheiden en ik merkte dat ik niet lekker in mijn vel zat. Ik ben toen begonnen met het volgen van een paar workshops en cursussen persoonlijke ontwikkeling. Door me hiermee bezig te houden, ging het beter met mij en .... ik ging ook beter functioneren in mijn werk. Kreeg weer plezier in het leven. Maar daarover volgende keer meer.

Van secretaresse 0.1 naar 1.0

Allereerst moet ik even een stapje terug aan het einde van mijn eerste blog. Dat krijg je als je aan het schrijven slaat. Er komt steeds meer terug. Ik schreef dat ik er 3 jaar tussenuit ging. Dat was mijn tweede break. De eerste stop duurde (achteraf gelukkig) maar anderhalf jaar. Ik was zwanger van mijn eerste en had een jaar waarin ik geen inkomen mocht hebben vanwege een premie-koopwoning. Zoals ik al schreef, heb ik nog net aan de nieuw aangeschafte computer mogen ruiken. Na die anderhalf jaar ging ik weer aan het werk. Om er weer in te komen, volgde ik via Randstad uitzendbureau eerst een cursus tekstverwerken. 3 ochtenden werken op een Philips apparaat. Natuurlijk kwam ik bij mijn eerste uitzendklus werken bij een bedrijf waar ze een computer hadden van een ander merk. Leuk. De eerste WP versie. Om te kunnen werken moesten er twee floppies in het apparaat worden gestopt. Eén als programma en één als werkstation. Opstarten? Een paar handelingen uitvoeren om van schrijfstation te wisselen en dan kreeg je een zwart beeld met gele letters. Er waren wel wat standaard codes om te leren en er was niet veel meer mogelijk dan tekstverwerking. Ja, er zaten wel een paar 'plaatjes' in. Die leken niet echt ergens op. En af en toe met opslaan gebeurden er wonderlijke dingen. Wat ook veranderd was, waren de kopieermachines. De 'natte' rollen hadden plaatsgemaakt voor machines waar gewoon A4-tjes in konden. En de telex werd definitief vervangen door de fax.
In die tijd werkte je als uitzendkracht nog vaak een korte tijd bij bedrijven. Een paar weken hier, een paar weken daar. Zo ook ik. Na drie weken was de klus klaar en verhuisde ik naar een ander bedrijf. Met weer een andere computer. Na het heftig bestuderen van de gebruiksaanwijzing gedurende een ruime ochtend, kon ik aan het werk. Zo volgden er nog een paar kortere banen, met wisselende soorten computers. Totdat ik voor een half jaar werk kreeg bij een kantoor met, jawel, de enige echte Rank Xerox tekstverwerker. Een gigantisch apparaat dat je kon bedienen door een fikse hoeveelheid codes te leren. Het heeft me twee dagen gekost om de gebruiksaanwijzing (die gelijk een soort van cursus was) door te nemen en alle codes te leren. Gelukkig was daar tijd voor omdat degene voor wie ik zou invallen nog aanwezig was om me in te werken. Ik heb daar een goede tijd gehad. En na het half jaar ben ik nog een half jaar part-time gebleven. Ook na deze tijd heb ik nog een aantal uitzendbanen gehad. En toen was het volgende jaar daar dat ik geen inkomen mocht hebben en ja, ik was weer zwanger.

Nu volgde inderdaad de pauze van geen 3 maar 4 jaar. Het feit dat ik geleerd had met verschillende programma's te werken, maakte dat ik daar ook niet bang voor was. Ik durfde knoppen in te drukken, dingen uit te proberen en zocht (en zoek) naar mogelijkheden om efficiënter te werken. En na mijn eerste pauze, die ik uiteindelijk goed had ingehaald, had ik ook wel het vertrouwen dat ik ook deze keer wel weer zou kunnen aanhaken.

Toch was die pauze van 4 jaar best lang. Pas toen mijn jongste naar de basisschool ging, startte ik weer met kantoorwerk. Dus met opgeheven hoofd opnieuw naar het uitzendbureau, waar ik een paar langere tijdelijke banen kreeg. Er was intussen het één en ander veranderd. En gelukkig had ik nu wel de basis van de verschillende tekstverwerkingsprogramma's uit de vorige periode. Het tijdperk WP 5.1 en 6.0 was aangebroken. Met iets meer mogelijkheden in het programma, zoals tabellen, grafieken en plaatjes.

Bij mijn laatste opdracht leerde ik niet alleen met deze nieuwe versies werken, maar ik leerde nog meer: de werkzaamheden waren aan het veranderen. Daar waar al mijn vorige banen meer uitvoerend waren geweest (brieven, verslagen, offertes, archief, organiseren van datgene wat werd opgedragen), werd er nu meer gevraagd. Meer meedenken, meer zelfstandig afhandelen. Zoals de post, correspondentie en ook meer organisatorische zaken. Overleg met de directiesecretaresse voor wie ik was ingevallen tijdens mijn laatste invalbaan leerde dat het wel handig zou zijn als ik wat aan bijscholing zou doen als ik hierin wilde meegroeien. Ik had geen echte secretaresseopleiding. Wel handelscorrespondentie in drie talen (inclusief Nederlands), steno in drie talen (wat inmiddels niet meer gebruikt werd) en een ruime ervaring met veel tekstverwerkingsprogramma's.
De grote vraag was dus: wat ga ik doen?

van secretaresse 0.1 ....

Soms als je iets vertelt aan iemand, krijg je wel eens de reactie: 'ja, maar vroeger'. Ja, vroeger. Toen was echt niet alles beter. Als je in de poep van de paarden voor de paardentram stapt lijkt me dat net zo smerig als achter een stinkende uitlaat van een auto staan. Dus nee, het was echt niet allemaal beter. Wel trager. De informatie kwam voornamelijk uit de krant en van de TV. Je had dus wel meer tijd om ergens op te reageren.
Als secretaresse had je een telefoon, een schrijfblok en een typemachine. Brieven werden gedicteerd en in steno genoteerd. Later werden ze ingesproken en zat je lekker te knoeien met een voetpedaal aan een taperecorder. Ja, zo oud ben ik.
Ik neem je graag even mee in de supersnelle ontwikkelingen van de afgelopen 35 jaar.
Toen ik net begon, zo van school, startte ik als assistent-secretaresse op een kantoor op nog geen 500 meter van mijn huis. Het was de tijd van de elektrische typemachine. Nee, nog geen correctielint of geheugen. Als je een grote oplage van iets wilde hebben (en dat gebeurde daar regelmatig) moest je een stencil typen. Nu had ik een klein nadeel: ik had op school leren typen en daar vervolgens 4 jaar niets mee gedaan. Toen ik ging werken, kwam ik rechtstreeks van de HAVO (omdat ik dacht dat ik zou zakken voor mijn examen had ik geen vervolgopleiding geboekt en toen ik toch slaagde moest ik dus gaan werken). Typen was ik dus enigszins verleerd. En helaas was een stencil typen op een typemachine iets dat zo foutloos mogelijk moest worden gedaan. Ja, er bestond 'rode lak', een soort nagellak dat het gaatje dat het lettertje geslagen had weer dichtsmeerde. Als dit dan gedroogd was, kon je er weer overheen typen. Mijn typekwaliteiten waren dus een beetje vervaagd. Misschien raad je het al: ik heb er tamelijk lang over gedaan om een fatsoenlijk stencil af te leveren: 3 dagen. Elke keer was er wel wat anders. Ik heb in die drie dagen wel weer blind leren typen. Gelukkig werkte ik samen met een zeer vriendelijke secretaresse die het geduld had me alle kneepjes bij te brengen. Dan zeg je misschien: dan kopieer je het toch gewoon? Helaas. Die apparaten waren toen allemaal nog 'natte rol' apparaten, die er 5 minuten over deden om een kopie te maken waar je niet met je nagel aan moest komen, want dan had je een kras en ook de rillingen.
De jongeren onder ons kunnen zich dit misschien niet goed voorstellen, maar typen met een bolletje en corrigeren met witte lak waren toen best al modern. Gelukkig duurde het niet lang of er werd een machine aangeschaft met een correctielint. En nog een paar jaar later zat er zelfs geheugen in de typemachine.

Helaas waren daardoor nog steeds niet alle ingewikkelde werkzaamheden opgelost. Advertenties en dia's werden nog op film gezet. Dat betekende voor elk plaatje dat je wilde laten zien een heleboel plak- en knipwerk. En als er dan een groot evenement aankwam, zat ik een week lang tot 's avonds 7 uur te plakken en te knippen. Heel creatief, maar het werk dat ik toen in een week deed, gaat tegenwoordig in een paar uur. 
Ik kan me heel goed voorstellen dat vrouwen die in die tijd tijdelijk stopten omdat ze kinderen kregen moeite hadden met terugkomen. Het was een hele overgang. Ik ben er in die tijd 3 jaar uitgeweest. Vlak voordat ik vertrok, was de eerste computer aangeschaft. Ik heb er nog net aan mogen ruiken. En toen kwam het moment dat ik na 3 jaar weer aan het werk ging . . . . . .